Türkiye Cumhurbaşkanları: Türkiye Cumhuriyeti’nin Liderleri
Türkiye Cumhuriyeti, 1923 yılında kurulduğundan bu yana birçok Cumhurbaşkanı tarafından yönetilmiştir. Cumhurbaşkanları, ülkenin siyasi yapısını şekillendiren, halkın oylarıyla seçilen ve aynı zamanda devletin başı olan önemli figürlerdir. İşte Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanı’ndan günümüze kadar olan Cumhurbaşkanları hakkında genel bir bakış:
İçerik Tablosu
- 1. Mustafa Kemal Atatürk (1923-1938)
- 2. İsmet İnönü (1938-1950)
- 3. Celal Bayar (1950-1960)
- 4. Cemal Gürsel (1961-1966)
- 5. Fahri Korutürk (1973-1980)
- 6. Kenan Evren (1982-1989)
- 7. Turgut Özal (1989-1993)
- 8. Süleyman Demirel (1993-2000)
- 9. Ahmet Necdet Sezer (2000-2007)
- 10. Abdullah Gül (2007-2014)
- 11. Recep Tayyip Erdoğan (2014-Günümüz)
1. Mustafa Kemal Atatürk (1923-1938)
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu olan Mustafa Kemal Atatürk, 1923 yılında Cumhurbaşkanı olarak göreve başlamış ve Türkiye’yi modernleşme yolunda birçok devrimle şekillendirmiştir. Atatürk, Cumhuriyet’in ilanının ardından birçok reform gerçekleştirmiş, egemenlik anlayışını halk egemenliği ile değiştirmiş ve Türkiye’yi laik bir cumhuriyet haline getirmiştir. Atatürk, eğitimden hukuk sistemine, kadına yönelik haklardan ekonomi politikalarına kadar pek çok alanda köklü değişiklikler yapmıştır. 1938’deki vefatına kadar Cumhurbaşkanlığı görevini yürütmüştür.
2. İsmet İnönü (1938-1950)
Atatürk’ün ölümünün ardından Cumhurbaşkanlığı görevine İsmet İnönü gelmiştir. İnönü, Türkiye’nin ikinci Cumhurbaşkanı olarak, özellikle II. Dünya Savaşı yıllarında ülkenin dış politikasını şekillendirmiştir. Ayrıca, tek parti döneminin sonlarına doğru, çok partili hayata geçiş sürecinde de önemli bir rol oynamıştır. 1950 seçimlerinde ise Demokrat Parti’nin zaferiyle görevinden ayrılmıştır.
3. Celal Bayar (1950-1960)
Demokrat Parti’nin adayı olarak Cumhurbaşkanı seçilen Celal Bayar, Türkiye’nin üçüncü Cumhurbaşkanıdır. Bayar, özellikle ekonomi alanında önemli adımlar atmış, fakat 1960 yılında gerçekleşen askeri darbeyle görevinden alınmıştır.
4. Cemal Gürsel (1961-1966)
1960 darbesi sonrasında Cumhurbaşkanı olarak göreve gelen Cemal Gürsel, Türkiye’nin dördüncü Cumhurbaşkanıdır. Gürsel, Türkiye’nin demokratik yapısının yeniden inşa edilmesinde etkili olmuş, 1961 Anayasası’nın kabulünü sağlamıştır. Ayrıca, 1965’te yapılan seçimlerde ikinci kez Cumhurbaşkanlığı’na seçilmiştir.
5. Fahri Korutürk (1973-1980)
Cemal Gürsel’in ardından Cumhurbaşkanı seçilen Fahri Korutürk, Türkiye’nin beşinci Cumhurbaşkanıdır. Korutürk, Türkiye’nin 12 Eylül 1980 tarihli askeri darbesine kadar görevini sürdürmüştür. Çeşitli diplomatik görevlerde bulunan Korutürk, ülkenin dış ilişkilerinde de önemli bir figürdür.
6. Kenan Evren (1982-1989)
1980 yılındaki askeri darbenin lideri Kenan Evren, Türkiye’nin altıncı Cumhurbaşkanıdır. Evren, askeri yönetimi sivil yönetime dönüştürmeye çalışmış, ancak döneminde Türkiye’nin iç politikası ve insan hakları alanında pek çok eleştiriyi de üzerine almıştır. 1982 yılında yapılan referandum ile Cumhurbaşkanı seçilmiştir.
7. Turgut Özal (1989-1993)
Turgut Özal, Türkiye’nin yedinci Cumhurbaşkanı olarak göreve başlamıştır. Özal, özellikle ekonomik liberalizasyon politikaları ve özelleştirme süreçleriyle tanınır. Dış politikada da Türkiye’nin Batı ile ilişkilerini güçlendirmeyi amaçlamıştır. 1993 yılında kalp krizi sonucu görevdeyken hayatını kaybetmiştir.
8. Süleyman Demirel (1993-2000)
Süleyman Demirel, Türkiye’nin sekizinci Cumhurbaşkanı olarak 1993 yılında göreve başlamıştır. Daha önce Türkiye’nin başbakanı olarak da görev yapan Demirel, siyasi hayatında önemli bir figürdür. Cumhurbaşkanlığı dönemi, Türkiye’nin ekonomik krizler ve koalisyon hükümetleri ile geçen zorlu yıllarına denk gelmiştir.
9. Ahmet Necdet Sezer (2000-2007)
Ahmet Necdet Sezer, Türkiye’nin dokuzuncu Cumhurbaşkanıdır. Sezer, yargı kökenli bir Cumhurbaşkanı olarak, hukuk ve demokrasi konusunda sıkı bir tutum sergilemiştir. Aynı zamanda, hükümetin yaptığı bazı reformlara karşı da oldukça sert bir denetim mekanizması kurmuştur.
10. Abdullah Gül (2007-2014)
Abdullah Gül, Türkiye’nin onuncu Cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır. Gül, aynı zamanda Türkiye’nin dış politikasında da önemli bir figürdür. AK Parti’nin kurucu üyelerinden biri olan Gül, Cumhurbaşkanlığı sırasında Türkiye’nin AB üyeliği yolunda önemli adımlar atmıştır. Ayrıca, iç politikada uzlaşmacı ve istikrarlı bir yönetim sergilemiştir.
11. Recep Tayyip Erdoğan (2014-Günümüz)
Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin on birinci Cumhurbaşkanıdır. 2014 yılında Cumhurbaşkanlığı’na seçilen Erdoğan, Türkiye’nin başbakanlık görevini de üstlendiği dönemden itibaren pek çok siyasi ve toplumsal değişikliğe imza atmıştır. 2017 yılında yapılan anayasa değişikliği ile Türkiye, parlamenter sistemden başkanlık sistemine geçmiştir ve Erdoğan, bu sistemin ilk Cumhurbaşkanı olmuştur. Erdoğan, iç ve dış politikada önemli adımlar atarken, aynı zamanda Türkiye’nin ekonomik kalkınması için de önemli reformlar yapmıştır.